กำไรขั้นต้นคืออะไร (Gross Profit)
กำไรขั้นต้น (GP) = รายได้จากการขาย – ต้นทุนขายและบริการ
อัตรากำไรขั้นต้น (%GP) = ( กำไรขั้นต้น/ยอดขาย ) x 100%
อัตรากำไรขั้นต้นสำคัญอย่างไร
- ช่วยให้สามารถประเมินประสิทธิภาพในการดำเนินงานของกิจการ และความสามารถในการทำกำไร
- สะท้อนความสามารถของกิจการในการควบคุมต้นทุน และประสิทธิภาพในการกำหนดราคาขาย
- อัตราส่วนกำไรขั้นต้นมีค่ามาก จะแสดงว่ากิจการสามารถทำกำไรได้ดี ลงทุนน้อยแต่ได้ผลกำไรมาก และสามารถควบคุมต้นทุนการผลิตได้ดี
- อัตราส่วนกำไรขั้นต้นมีค่าน้อย จะแสดงว่ากิจการทำกำไรได้ไม่ดีเท่าที่ควร ลงทุนมากแต่ได้ผลกำไรน้อย อาจเกิดจากการที่กิจการไม่สามารถควบคุมต้นทุนการผลิตได้ดี หรืออาจเป็นเพราะว่าในอุสาหกรรมที่กิจการนั้นๆ ทำอยู่มีคู่แข่งมากจึงทำให้ไม่สามารถตั้งราคาเพื่อทำกำไรได้ดี ทั้งนี้ บางอุตสาหกรรมอัตราส่วนกำไรขั้นต้นที่น้อยอาจถือเป็นเรื่องปกติ เช่น สินค้าที่ราคาอ้างอิงตาม demand supply เช่น ทอง น้ำมัน อัญมณี โลหะมีค่าต่างๆ พืชผลทางการเกษตร
- ผู้ลงทุนสามารถนำอัตรากำไรนี้ไปเปรียบเทียบกับกิจการคู่แข่งในอุตสาหกรรมเดียวกันเพื่อหาจุดอ่อนจุดแข็งของแต่ละกิจการ หากกิจการทำอัตรากำไรได้ดีกว่าแสดงว่ากิจการนั้นๆมีประสิทธิภาพในการดำเนินงานที่ดีกว่า (มีความสามารถในการแข่งขันสูงกว่า)
- สามารถใช้เปรียบเทียบผลการดำเนินงานของกิจการในปัจจุบันกับผลงานในอดีตได้
- สามารถใช้เปรียบเทียบความสามารถในการทำกำไรของสินค้าและบริการแต่ละชนิดที่กิจการมีอยู่ โดยการคำนวณหากำไรขั้นต้นรายชนิดของสินค้าและบริการ เพื่อดูว่าสินค้าหรือบริการใดทำกำไรได้ดี และดูว่าควรยกเลิกสินค้าและบริการประเภทใด
แต่ละธุรกิจควรมีกำไรขั้นต้นเท่าไหร่
กิจการทั่วไป ประมาณ 30%
ธุรกิจซื้อมาขายไป ประมาณ 15%-20%
ตัวแทนขายหรือผู้ค้าปลีก ประมาณ 20%-30%
ค้าปลีกน้ำมัน ประมาณ 10%
อสังหาริมทรัพย์ ประมาณ 30%
ค้าขายสินค้าทางการเกษตร ประมาณ 5%
หมายเหตุ
- อัตรากำไรข้างต้นเป็นตัวอย่างโดยประมาณ ซึ่งกิจการที่ทำธุรกิจข้างต้นสามารถมีอัตรากำไรขั้นต้นที่แตกต่างไปจากด้านบนได้ ขึ้นอยู่กับปัจจัยภายนอกและภายในกิจการ
- ขอขอบคุณข้อมูลจากเว็บไซต์ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย และกรมพัฒนาธุรกิจการค้า (คลังข้อมูลธุรกิจ)